AIS-systemen: welke soort is geschikt voor mijn boot?

Het AIS-systeem werkt op de maritieme marifoonfrequentie; technisch gezien op wat vroeger kanaal 70 was.  Een volledig uitgeruste AIS-zendontvanger is verbonden met het navigatiesysteem van het schip en zendt automatisch bijgewerkte informatie naar andere gebruikers binnen het radiobereik.  Commerciële schepen, zeevaartuigen en recreatieve boten die uitgerust zijn met AIS-zendontvangers zenden AIS-berichten uit met de naam van het schip, de koers, snelheid en de huidige navigatiestatus.

Wat zijn de verschillende soorten verkrijgbare AIS-systemen? 

Er zijn tegenwoordig drie verschillende soorten AIS-producten op de markt verkrijgbaar: klasse A, klasse B en systemen die alleen ontvangen. Er is een aantal belangrijke verschillen tussen deze soorten en daarom is het zeer belangrijk om te begrijpen hoe ze werken voordat u overgaat tot de aanschaf van een AIS-oplossing voor uw boot. 

De AIS-zendontvangers van klasse A zijn het neusje van de zalm. Deze apparaten kwamen als eerste op markt, bieden de meeste mogelijkheden, en zijn ook het duurst. Zendontvangers van klasse A zijn verplicht op vrijwel elk commercieel zeeschip en zijn ontworpen om te voldoen aan de internationale normen die zijn vastgesteld door de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) en het SOLAS-Verdrag (Safety of Life At Sea).

Zendontvangers van klasse A verversen regelmatiger dan andere opties en zenden meer informatie uit over het schip waarop ze geïnstalleerd zijn. Deze apparaten zijn complexer te installeren dan andere opties. En daarom zijn meestal alleen te vinden op commerciële schepen, sleepboten, werkboten, boten van de overheid en grote zeejachten. Apparaten van klasse A hebben een eigen GPS/GNSS-antenne die onafhankelijk van de andere scheepssystemen werkt. Ze kunnen geïntegreerd worden met het gyrocompas en andere elektronica van het schip.   

Apparaten van klasse A hebben een eigen display en bediening, evenals uitvoermogelijkheden naar de elektronische kaart- en radarschermsystemen van het schip. De AIS4000 van Raymarine is een zendontvanger van klasse A die voldoet aan de IMO en SOLAS-normen voor commerciële schepen. 
 
Raymarine levert ook de AIS5000-zendontvanger van klasse A voor hulpverleners. Dit apparaat wordt op brede schaal gebruikt door de Amerikaanse kustwacht, andere overheidsinstanties en federale, nationale en lokale maritieme wetshandhavingsinstanties. AIS5000 ondersteunt versleutelde gegevensuitwisseling, Blue Force-tracking en andere geavanceerde mogelijkheden. 

AIS-zendontvangers van klasse B zijn bedoeld voor pleziervaartuigen, kleinere werkboten en vaartuigen die geen zendontvanger van klasse A hoeven te voeren. AIS-zendontvangers van klasse B bieden veel van dezelfde mogelijkheden als de geavanceerdere systemen, maar dan in een formaat en voor een prijs die beter aansluit op de recreatieve vaart. Veel zendontangers van klasse B zijn apparaten zonder processor en leveren hun gegevens direct aan uw netwerkkaartplotter, radar en instrumenten. AIS-contacten kunnen als een optionele laag op uw radarbereik, navigatiekaart of in augmented reality op een videodisplay weergegeven worden. Apparaten van klasse B zenden met minder vermogen uit dan apparaten van klasse A, waardoor ze een kleiner bereik hebben. Ze geven hun updates aan omliggende schepen ook bij een langer interval aan dan een apparaat van klasse A. 

De AIS700 van Raymarine is een voorbeeld van een zogenaamde black-box-zendontvanger met een ingebouwde antennesplitser. Op die manier kunt u een gewone VHF-antenne gebruiken met zowel de AIS als de marifoon of kunt voor elk apparaat een afzonderlijke antenne aanwijzen. AIS700 is ook voorzien van een eigen GPS/GNSS-antennesysteem waardoor het altijd op de hoogte is van de locatie van het schip, onafhankelijk van andere systemen aan boord. 

AIS met uitsluitend ontvangstmogelijkheden is een goedkope oplossing waarmee uw ingebouwde elektronica de AIS-uitzendingen van klasse A en klasse B-systemen in de buurt kan ontvangen en deze kan weergeven op uw kaart, radar en instrumenten. AIS-systemen met uitsluitend ontvangstmogelijkheden verzenden geen informatie over uw schip naar andere nabijgelegen AIS-gebruikers. De AIS350 van Raymarine is een voorbeeld van een GPS-apparaat met uitsluitend ontvangstmogelijkheden.     

Sommige marifoons bieden ook ingebouwde AIS-ontvangers. Onze Ray73- en Ray91-marifoons kunnen AIS-informatie ontvangen en deze doorgeven aan de kaartplotter, radar en instrumenten op uw boot. Deze marifoons verzenden geen AIS-gegevens over u naar andere schepen.   

Waarom zou ik AIS op mijn boot willen hebben? 

Het AIS-systeem is in het leven geroepen om de veiligheid op het water te verbeteren en de kans op een aanvaring met een ander schip te beperken door schippers in staat te stellen om de bewegingen van andere vaartuigen duidelijk te zien. Wanneer het systeem wordt aangesloten op een Raymarine-kaartplotter of MFD, kunnen AIS-objecten als een laag bovenop de live radar of het kaartdisplay weergegeven worden. AIS-contacten kunnen rood of groen zijn om onderscheid te maken tussen schepen die een gevaar kunnen vormen ten opzichte van andere soorten verkeer. AIS-gegevens kunnen gebruikt worden om het dichtste naderingspunt (CPA, Closest Point of Approach) te berekenen en laten een alarmgeluid voor de kapitein horen wanneer er actie nodig is. 

AIS biedt ook een positieve identificatie van andere schepen in de buurt. Een kort tik of aanraking op een AIS-doelpictogram toont u de naam van het schip, de radioroepnaam, het MMSI-nummer en andere details die het veel gemakkelijker maken om ze aan te roepen via de marifoon of met DSC-berichten. 

Wanneer u een zendontvanger van klasse A of B op uw boot plaatst wordt uw boot beter zichtbaard voor andere met schepen met AIS. Door uw positie en identificatie aan ze uit te zenden, verschijnt uw boot op hun radar- en kaartdisplay, waardoor u beter zichtbaar bent. 

Bij een noodsituatie aan boord, is het met AIS-zendontvanger van klasse A of B voor hulpverleners aanzienlijk gemakkelijker om uw boot te vinden. Alle moderne reddingsvaartuigen en -vliegtuigen zijn uitgerust met AIS-technologie om schepen in nood op te sporen.

Meer informatie

Bekijk hier de meest recente Raymarine AIS-producten.